Eva Bollen woonde in een tochtige, beschimmelde sociale huurwoning aan de Adelaarsweg. Op een dag werd het haar teveel. Overal waar ze keek begon Noord te glimmen en te glanzen. Behalve bij haar en de buren. Of bij alle anderen die de pech hadden in een van de oude buurten te wonen waar Noord zijn karakter aan te danken heeft. Ze schreef een brandbrief aan de gemeenteraad.
STOP! TIME OUT! Tanks van vernieuwing rijden door Noord terwijl er voor de meeste plannen GEEN OF ONVOLDOENDE draagvlak is. Bewoners worden niet gehoord en het vertrouwen in dit college is tot ver onder het nulpunt gedaald.
Eva had nog nooit zoiets gedaan. Maar de tijd was rijp. Het was maart 2021. Amsterdam haalde net adem na de eerste lockdown. Het ‘knetterlinkse’ stadsbestuur wilde democratiseren en dus beter luisteren naar de Amsterdammers. De contrasten in Noord - tussen arm en rijk, nieuw en vertrouwd, groen en beton – vielen niet meer te verdoezelen. Eva’s brandbrief werd meteen ondertekend door veertien burgerinitiatieven uit het hele stadsdeel.
Burgemeester Halsema, die doorkreeg dat er iets rommelde in Noord, nodigde het hele gezelschap uit op het stadhuis. Eva zei: kom maar bij ons. En daar stonden ze, een paar weken later, het voltallige college van burgemeester en wethouders, in het plantsoentje aan de Meeuwenlaan. Ze kregen een rondleiding door de Vogelbuurt, als voorbeeld van hoe treurig het een oude buurt kan vergaan terwijl de nieuwbouw eromheen uit de grond springt. Achterstallig onderhoud, verrotte woningen, krakkemikkige stoepen en pleintjes, brandgevaar, lekkages, schulden, armoede, eenzaamheid. Het werd ze bleek om de neus, de dames en heren bestuurders.
Red Amsterdam Noord was een feit. Een goedgebekte, kleurrijke harde kern bouwde de beweging op. Postadres, website, bankrekening, kantoor, meubels, wifi, koffiezetapparaat. Dat natuurlijk. Maar vooral: lijsten met eisen en doelen. Want er moest veel gebeuren om te zorgen dat de mensen, huizen, buurten en bomen die hier al zijn niet alleen overleven, temidden van al het nieuwbouwgeweld, maar ook echt sterker worden. Er moesten achterstanden worden ingehaald en doorbraken geforceerd op het gebied van onderwijs, stadsnatuur, woonbeleid, jongeren, kunst en cultuur, zorg en welzijn, duurzaamheid en participatie. Er moest naar Noord geluisterd worden.
Het zijn drie jaar van vallen en opstaan geworden. We worden serieus genomen door gemeente en woningbouw. De vergaderingen en onderhandelingen zijn niet te tellen. Maar we zijn onderweg ook mensen kwijtgeraakt: ruzie, depressie, uitputting. De gemeente stelt subsidie beschikbaar en een mooi leeg winkelpand aan het Mosveld. We zijn constant in gesprek met de ambtenaren van Aanpak Noord, het miljoenenprogramma van gemeente en stadsdeel voor de komende twintig jaar, dat veel van onze ideeën overneemt. Maar we vliegen ze ook in de haren, als het weer eens te langzaam gaat of te vaag. We krijgen kritiek: jullie noemen jezelf wel Red Amsterdam Noord, maar je spreekt echt niet namens alle Noorderlingen, hoor! En dan zeggen wij: nee, natuurlijk niet, heb je ons dat ooit horen beweren?
Maar als er niemand bij is kijken we rond de tafel en zien we echt wel dat we inderdaad nog lang niet compleet zijn. Er is een mooi gezelschap ontstaan rond Eva, drie jaar geleden. Zeker dertig mensen zijn wekelijks actief, en die hebben allemaal buren en een netwerk en een achterban. We hebben drie geweldige coördinatoren die de vaart erin houden. Maar we zijn er nog lang niet. Er zijn nog veel te veel Noorderlingen die we niet spreken. De ontwikkeling van Noord gaat nog steeds zo hard dat we het gevoel hebben constant overal achteraan te rennen. Het echte gesprek – wat voor stad willen we eigenlijk zijn, in welk Amsterdam, welk Noord willen we eigenlijk wonen – daar komen we maar niet aan toe. De wethouder wil wel, de ambtenaren knikken plechtig, maar er is altijd een reden om het weer uit te stellen. Intussen valt het ene bouwbesluit na het andere. En toch. Er is in drie jaar tijd echt iets veranderd. De brandbrief is een manifest geworden. De noodkreet een paspoort. De vernieuwingstank een bus met steeds meer passagiers.
Want o ja, er moeten meer buslijnen terug in Noord! En trouwens, er moet echt iets gebeuren aan die chaos bij de metrohalte. En in het Noorderpark willen ze nóg meer bomen kappen. Zie je wel, er is niet eens tijd om een keer rustig terug te kijken. Er is werk aan de winkel. Elke dag opnieuw.
Comments